Op 11 november 2008 was het 90 jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog eindigde.

Op TV was de herdenking te zien.

Drie Britse overlevenden van die verschrikkelijke oorlog legden een krans neer bij het oorlogsmonument.

Gedrieën werden zij in hun rolstoelen door geüniformeerde militairen tot vlak voor het monument gerold. Het neerzetten van de bloemenkrans werd ook door de jonge mannen waargenomen.

Het viel me op dat één van die soldaten, na het neerzetten van de krans en zijn saluut, terugkeerde bij de rolstoel en zijn hand geruststellend neerlegde op de schouder van de oude veteraan die hij had begeleid.

Even meende ik in de vermoeide oude ogen een klein lichtje te zien opflikkeren. Camaraderie heet dat!

De oudste van de drie, met 113 jaar tevens de oudste man van Europa, wilde de krans zelf neerzetten.

Voorzichtig hielp zijn begeleider de oude baas en ex-piloot van een dubbeldekker uit zijn rolstoel en hielp hem de treden omhoog naar het bordes waar hij na een hoop gefrunnik de krans aan de daarvoor bestemde haak wist te hangen.

Op dit oponthoud had het protocol, dat met een militaire precisie werd uitgevoerd, niet gerekend.

‘The last post’ weerklonk al voordat de oude veteraan weer terug in het gelid was gerold.

 De generaals die met deze ceremonie belast waren stammen vast af van de generaals die toen vanuit hun comfortabele hoofdkwartieren duizenden jonge mannen voortijdig de dood in joegen.

Irak, 9 april 2003

 

Met gebroken ogen ligt zij schijnbaar in het niets te staren,

haar lichaampje in groteske pose verstard.

Geknakte bloem met ravenzwarte haren,

ongeplande schade voor een vijand zonder hart.

 

Voor haar zal de zon echter nooit meer gaan schijnen en

heerst er slechts duurzame duisternis waarin

zij langzaam weg zal kwijnen totdat

er níets meer van haar over is.

 

’n Schril geluid was het laatste dat zij nog hoorde,

het laatste wat zij zag was stof en rook en vuur.

Het helshete metaal dat zich in haar lichaam boorde ’t laatste

wat zij voelde; zij, zo weerloos, zo onschuldig en zo puur.

 

Het is de ultieme waanzin die nu over deze wereld waart en

die genadeloos in de gebroken ogen van dit kleine meisje staart.